Realizacje konserwatorskie praktykantek

Ostatnio niewiele było o konserwacji na naszym blogu, dlatego nadrabiamy zaległości. W kolejnych postach przedstawimy kilka realizacji studentek konserwacji, które w zeszłym roku odbyły praktyki w naszej pracowni. Dziś przedstawimy pracę Magdy - studentki IV roku Konserwacji Papieru i Skóry na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Magda pracom konserwatorskim poddała XVIII-wieczny druk Dissertatio juris publ. Pruthenici De Prussia nunquam et nulli tributaria (sygn. Pol.8.II.655).

Konserwowany druk został wydany w Elblągu w roku 1740 w oficynie S. G. Preussa. Autorem tekstu jest Seyler Georg Daniel (1686 – 1745), profesor Gimnazjum Elbląskiego i jego rektor w latach 1735 – 1745. Współautorem książki był elbląski historyk Samuel Franz Grüttner (1722 – 1781).

Strona tytułowa druku. Stan przed konserwacją.

Ciekawie została wykonana oprawa książki. Karty z papieru ręcznie czerpanego żeberkowego zostały zszyte na trzy pergaminowe paski. Z jakichś przyczyn w późniejszym czasie, wymieniono oprawę na nową, składającą się z tekturowych okładzin, papieru marmoryzowanego i płótna. Do połączenia nowej oprawy z blokiem wykonano ciekawą konstrukcję, która umożliwiła zachowanie oryginalnego szycia. Ponieważ paski pergaminowe zostały przycięte równo z blokiem, nie istniała możliwość wykorzystania ich do ponownego zawieszenia bloku. Blok włożono w 3 arkusze papieru i zszyto na sztych, a następnie zawieszono przez doklejenie kart utworzonych z zewnętrznego arkusza do wnętrza okładzin wykonanej osobno oprawy.

Książka przed konserwacją.

Książka przed konserwacją.

Książka przed konserwacją nie była udostępniania z uwagi na daleko posunięte zniszczenia papieru. Stary druk w przeszłości uległ zalaniu, które doprowadziło do powstania zakażenia mikrobiologicznego. Niskie pH papieru oraz działalność mikroorganizmów spowodowała osłabienie papieru, który łatwo uległ uszkodzeniom. Konsekwencje zalania i ataku mikrobiologicznego widoczne były również na oprawie. Okładziny uległy zdeformowaniu, osłabieniu strukturalnemu i zaplamieniu, szczególnie w górnej części.

Książka przed konserwacją.

Książka przed konserwacją.

Zbliżenie oprawy. Stan przed konserwacją.

Demontaż przedniej wyklejki w kąpieli wodnej.

Karty w trakcie suszenia.

Górna część przedniej wyklejki po odklejeniu od tekturowych okładzin.

Reintegracja oprawy z zastosowaniem nowych okładzin.

Ponieważ praktyki trwały tylko trzy tygodnie czasu na konserwację przy książce było niewiele. Magda jednak doskonale rozplanowała pracę i ukończyła konserwację na czas. Główną trudnością przy pracy nad tą książką był bardzo mocno osłabiony papier w miejscu zaplamień, który ulegał uszkodzeniu przy najmniejszym dotknięciu. Książka do konserwacji została zdemontowana. Oczyszczanie papieru przeprowadzono bardzo delikatnie gąbkami Wallmaster. Następie karty poddano kąpieli w ciepłej wodzie. Ubytki w papierowych kartach uzupełniono masą papierową, a osłabione miejsca wzmocniono bibułką japońską o dwóch gramaturach. Papier przeklejono i wyprasowano w prasie.

Oprawę rozdzielono na poszczególne elementy. Odklejono wyklejki, papier obleczeniowy oraz płótno i poddano je konserwacji. Wszystkie oryginalne części książki po konserwacji zostały ze sobą połączone wg pierwotnego schematu. Wymieniono jedynie tekturowe okładziny, które z uwagi na daleko posunięte zniszczenia wywołane przez mikroorganizmy nie nadawały się do ponownego użycia. Ostatnim etapem prac było wykonanie dla książki opakowania ochronnego.

Książka po konserwacji.

Książka po konserwacji.

Książka po konserwacji.

Książka po konserwacji.