Zielnik ma formę zeszytów w formacie 4˚, zawierających 152 kolorowane ryciny. Edycję powtórzono w tym samym wydawnictwie w 1802 roku we francuskim tłumaczeniu jako Choix de plantes d’Europe, dentes et dessinées d’après nature. Wydanie to zawierało nieco mniej, bo 125 ręcznie kolorowanych plansz.
Poniżej kilka zbliżeń obrazujących technikę wykonania ilustracji.
Atlas Botanisches Bilderbuch… stanowi wybór najważniejszych roślin europejskich i należy do popularnego w XVIII wieku nurtu literatury specjalistycznej o charakterze edukacyjnym. Zgodnie z tytułem, Botanisches Bilderbuch... przeznaczony był dla „młodzieży i miłośników roślin”. Pierwsze książki z gatunku Bilderbuch pojawiły się w XVII wieku. Wydawnictwa te zapoczątkował Jan Amos Komensky dziełem Orbis pictus. Bilderbucher były przeznaczone głównie dla dzieci lub młodzieży, a przewaga ilustracji nad tekstem miała ułatwiać zapamiętywanie pojęć lub nazw przedmiotów.
Edycja Botanisches Bilderbuch… została oparta o nieco wcześniejszą publikację, która odniosła finansowy sukces, atlas Flora Londinensis Williama Curtisa, opis roślin występujących w okolicach Londynu wydawany w latach 1775 – 1798. Podobnie jak w edycji Curtisa, który co miesiąc publikował kolejny zeszyt atlasu z sześcioma rycinami, Dreves i Hayne postanowili wydawać miesięcznie jeden zeszyt zawierający kilka plansz wraz z trójjęzycznym opisem.
Układ opisu i ilustracji wskazuje, że oprócz wzoru jakim dla redaktorów Botanisches Bilderbuch… była w dużej mierze Flora Londinensis Williama Curtisa, autorzy oparli się na tworzonej od XVI wieku i ustalonej w XVIII stuleciu przez Karola Linneusza edycji opracowań z dziedziny botaniki, a także na wielu innych dziełach z tego zakresu. Ilustracje i opisy Botanisches Bilderbuch… przygotowano według zasad stosowanych w herbariach już we wczesnym średniowieczu i stopniowo rozwijanych w następnych stuleciach. Pod koniec XVIII wieku reguły te były już w dużej mierze skodyfikowane i powszechnie stosowane.
Zielnik poddany został konserwacji w 2009 roku w ramach projektu Od wiedzy tajemnej o ziołach wszelakich do początków botaniki. Współfinansowanie konserwacji zespołu zielników od XV do XVIII w. ze zbiorów zabytkowych Biblioteki Elbląskiej. (Więcej na ten temat w zakładce Projekty).
A tak wyglądały zeszyty przed konserwacją:
Bibliografia:Jolanta Czuczko, Zespół 23 zeszytów Botanisches Bilderbuch für die Jugend und Freunde der Pflanzenkunde, opracowany przez Friedricha Dreves’a i Friedricha Gottloba Halne, wydany w Lipsku w latach 1794 – 1801. Dokumentacja prac konserwatorskich i restauratorskich, Toruń 2009.
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz