Recykling (cz.1)

Stosowane przez dawnych introligatorów materiały, takie jak pergamin czy skóra były (i są nadal) bardzo drogie, dlatego już kilkaset lat temu introligatorzy wykorzystywali do swoich prac makulaturę, czyli zużyte lub nieaktualne rękopisy i druki. Pisane na pergaminie książki i dokumenty były cennym materiałem, który można było zastosować do wykonania opraw książkowych. Z pergaminowych kart można było wykonać tanie, miękkie oprawy lub też zastosować je jako materiał pokryciowy dla popularnych w XVI wieku opraw z tekturowymi okładzinami. Tu trzeba zaznaczyć, że okładziny również często wykonywane były ze sklejonych ze sobą kart papierowych (była to makulatura zarówno rękopiśmienna, jak i drukowana).
Poniżej miękkie oprawy pergaminowe wykonane z kart iluminowanego rękopisu.

    

A tu pod odklejoną wyklejką dokument na pergaminie.

I dwa kolejne przykłady zastosowania dawnych rękopisów

      

Poniżej ciekawostka - zastosowana do oprawy karta nie pochodzi z rękopisu, lecz z druku na pergaminie. Na pergaminie drukowano bardzo rzadko, były to zwykle bardziej luksusowe edycje druków.

A tu przykłady opraw półskórkowych z wykorzystaniem pergaminowych kart z rękopisów. Czasami rękopisy zamalowywano na zielono lub czarno.

Introligatorzy, zmagając się z deficytem materiałów, wykorzystywali do oprawiania nie tylko karty z dawnych rękopisów lub druków, ale także skóry z dawnych opraw, co ilustrują poniższe zdjęcia. Widoczne na krawędziach i podwinięciach skóry tłoczenia wskazują na to, że skóra wcześniej użyta była do pokrycia innej oprawy.

Na zdjęciu poniżej tłoczenia wskazują, że skóra pokrywała wcześniej dużo grubszą książkę.

Znane są również przypadki stosowania skóry z dawnej oprawy jako okładzin w nowej oprawie. 

Na koniec ciekawostka. Oprawa na zdjęciach poniżej, choć na pierwszy rzut oka wygląda normalnie wykonana została ze skóry pochodzącej z innej oprawy. Skóra pierwotnie pokrywała deski. Widoczne są również ślady zapięć. Obecnie skóra tworzy oprawę miękką. Wyklejki książki są przyklejone bezpośrednio do niej.